Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

--- rechtsvrgentfinan [2014/10/23 17:42] – sjoerd
+++ rechtsvrgentfinan [2024/11/18 17:02] (huidige) – Externe bewerking 127.0.0.1
@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-====== Rechtsvorm, dagelijks bestuur en financiën ======
+/-/-/\ EINDWERKSTUK /\-\-\
+Voorgaande paragraaf: [[Haesje Claesdochter|1.2]] \\
+Of ga terug naar het [[eindopdracht|overzicht]]
+------
+====== 1.3 Rechtsvorm, dagelijks bestuur, financiën en doelgroep ======
 Het [[Burgerweeshuis2|Burgerweeshuis]] ontstond, zoals eerder reeds werd vermeld, vanuit een volksinitiatief, namelijk "//bij handreikinge van goede mensen//", waarbij ook al duidelijk bleek dat de stad wenste dat het "//synen voort-ganck sal mogen hebben//" [(harvard:>>
@@ Regel 21: / Regel 28: @@
 note-pages : 428-429
 url        : http://www.worldcat.org/oclc/781552408
-)]. Dit had, zo menen wij af te leiden uit de gerefereerde bronnen, zowel financiële als bestuurskundige gevolgen, want wat het weeshuis behoefde moest de stad betalen [(harvard:#2)] en de vrijwillige weesvaderen en -moeders worden vanaf dit punt vaak omschreven als [[regent]] of [[regent|regentesse]], die dus in dienst van de stad stonden.
+)]. Dit had vervolgens weer zowel financiële als bestuurskundige gevolgen, want wat het weeshuis behoefde moest de stad betalen [(harvard:#2)] en de vrijwillige weesvaderen en -moeders (ook wel 'weesmeesters' genoemd) worden vanaf dit punt vaak omschreven als [[regent]] of [[regent|regentesse]], die dus in dienst van de stad stonden.
 \\
 \\
@@ Regel 39: / Regel 46: @@
 \\
 \\
-Het weeshuis was inmiddels dus een publieke instelling geworden. De toegang tot het weeshuis was hierbij vrij, iedereen kon in en uitlopen [(harvard:>>
+Het weeshuis was inmiddels dus een publieke instelling geworden met een vrije toegang waarbij iedereen kon in en uitlopen [(harvard:>>
 author     : Lydia Hagoort
 ref-author : L. Hagoort
@@ Regel 52: / Regel 59: @@
 ISSN       : 0166-2511
 url        : http://www.worldcat.org/oclc/781552408
-)].
+)]. Die open band met burgers was ook van belang voor de financiële overleving van de instelling. Want, hoewel de meest noodzakelijke behoeften nu dus door de stad werden voorzien, was er alsnog regelmatig sprake van voedselschaarste en andere vormen van, niet nader verklaarde, noodlijdendheid [(harvard:#4)]. Deze moeizame financiële relatie met het stadsbestuur leidde ook meer dan eens tot spanningen tussen de weesmeesters en de stad. In [[wp>1562]] is na zo'n dispuut zelfs het hele bestuur van het weeshuis opgestapt [(harvard:#2)]. Het zal dus waarschijnlijk voor meer financiële onafhankelijkheid en stabiliteit zijn geweest dat er wekelijks “met de schel” werd gecollecteerd [(harvard:#1)]. Dit deed een [[wp>belleman]], gekleed in een halfrode/halfzwarte mantel (de kleuren van de weeskleding) [(harvard:>>
+author     : Roelof van Gelder, Renée Kistemacher
+ref-author : Van Gelder
+title      : Amsterdam 1275-1795: de ontwikkeling van een handelsmetropool
+edition    : Bijgewerkte, Nederlandse editie
+address    : Amsterdam
+published  : 1983
+publisher  : Meulenhoff Informatief
+note-pages : 270
+isbn       : 9029095245
+url        : http://www.worldcat.org/oclc/15933317
+)]. Ook werd er in de Nieuwe Kerk in de vóór- en namiddagpreek voor de stichting gecollecteerd [(harvard:#1)]. Een laatste betrouwbare [[wp>inkomstenbron]] was de [[schouwburg]], welke in het bezit was van de [[regenten burgerweeshuis|Regenten van het Burgerweeshuis]] en de oprichters van de [[wp>Oudemannenhuis|oudemannen- en oudevrouwenhuizen]]. Van de opbrengsten kwam 2/3e ten goede aan het weeshuis en 1/3e aan de oudemannen- en oudevrouwenhuizen [(harvard:#1)].
 \\
 \\
+Maar, ook deze inkomstenbronnen kenden hun grenzen. Door de beperkte financiële ruimte kampte het weeshuis ook regelmatig met fysiek ruimtegebrek, waardoor er eisen gesteld moesten worden aan de toelating van de bezittingloze kinderen. Vanuit de gemeente werd, net als bij de Weeskamer, de eis gesteld dat de door de gemeente gesubsidieerde zorg enkel ten goede mocht komen aan poorterskinderen [(harvard:#1)]. [[wp>poorter|Poorters]] waren Amsterdamse burgers die een geldbedrag aan de gemeente hadden betaald om zodoende aanspraak te kunnen maken op burgerrechten. \\
+Een andere eis die aan toelating werd gesteld had betrekking op de leeftijd van de kinderen. In het vroege burgerweeshuis lag de maximale leeftijd van de wezen op 10 jaar en, na [[wp>1564]] zelfs op 9 jaar [(harvard:#1)]. Pas na de verhuizing van na [[wp>1580]] zou de leeftijdsgrens weer worden opgerekt.
 \\
-Wettelijk waren de [[burgemeester|burgemeesters]] [[voogd|oppervoogden]] van alle weeskinderen [(harvard:#1)]. Wat het weeshuis behoefde moest de stad dus betalen [(harvard:#1)]. In de praktijk werd de daadwerkelijke zorg daarbij gedragen door de [[weesmeester|Weesmeesters]] [(harvard:#3)].
+------
+/-/-/\ EINDWERKSTUK /\-\-\
+Volgend hoofdstuk: [[levenbw|2]] \\
+Of ga terug naar het [[eindopdracht|overzicht]]