Locatie Burgerweeshuis in de vogelvlucht.

Om de locatie van het Amsterdams Burgerweeshuis te bepalen, kunnen er verschillende kaarten worden geraadpleegd. Volgens R. Meischke, bouwhistoricus die onderzoek heeft gedaan naar het Amsterdams Burgerweeshuis, stond het eerste Burgerweeshuis in het bouwblok aan de oostzijde van de Kalverstraat (huidig nummer 71), direct ten Noorden van de Heilige Stede (R. Meischke, 1975).

Plattegrond van het gebouwencomplex van het Burgerweeshuis, schaal 1:600. Locatie van het vroege burgerweeshuis is weergegeven met een rode stip

Het eerste weeshuis is gesticht in het begin van de 16de eeuw. Later, van 1586 tot 1886 zou het de functie van herberg vervullen onder de naam “de Keizerskroon”, daarna is het pand verworden tot een winkelmagazijn (R. Meischke, 1975).
Als we uitgaan van de omschrijving van R. Meischke zou dat het eerste huis op de hoek van de steeg moeten zijn, toch is er tegenstrijdige informatie over de precieze locatie van het Amsterdams Burgerweeshuis. Waar rond 1523 nog 7 tot 8 wezen in het Burgerweeshuis woonden, was dit getal in 1560 gegroeid naar 200. Hierdoor kan er aangenomen worden dat omringende huizen opgekocht zijn door het Burgerweeshuis, of mogelijk evenals weeshuis al in bezit waren van Haesje Claesdochter, en later ook aan het weeshuis ter beschikking gesteld. In 1560 werd de kade van het Rokin uitgebreid, deze uitbreiding vond plaatst achter het terrein van het eerste Burgerweeshuis. Eigenaren van panden en/of kavels welke zich tot het Rokin uitstrekte dienden mee te betalen aan deze uitbreiding. Ook het Burgerweeshuis moest hieraan meebetalen, dus het is zeker dat zij in 1560 in ieder geval naar achter waren uitgebreid. Wegens geldgebrek kon het weeshuis niet direct aan zijn betalingsverplichting m.b.t. de kade voldoen. Hierop zijn er collectes gehouden en is er een loterij georganiseerd. Diegene die meededen aan de loterij hoopten op ‘het grote lott’ (geldprijs) en stonden met naam en het aantal gekochte loten in de inschrijvingsregister van het loterijboek.

/-/-/\ EINDOPDRACHT /\-\-\

Volgend hoofdstuk: 5